Y Favelas a'r Rio Negro

Roedd hi mor glos heddiw, roedd crysau T pawb wedi dechrau newid lliw mewn dim. Mae hi wastad yn waeth yn y bore achos does na'm awel.
Roedd y gyrrwr yn meddwl ei bod hi'n o leia 38 gradd heddiw, a'r humidity yn 100%, be bynnag mae hynny'n ei feddwl.
Ffilmio'n strydoedd Manaus fuon ni gynta, lle gwelais i'r sgidie 'killer heels' 'na. Ond weles i bar o fwtsias bach pinc delia rioed hefyd, jest y peth i fy nith fach sydd bron yn 5, ond doedd gen i'm pres. Dim ond £10 oedden nhw - a lle gewch chi sgidie am y pris yna yng Nghymru? Ond doedd gan neb arall ddigon o bres ar y pryd chwaith. Dwi'n cicio fy hun, a dyna ddysgu gwers i mi. Di'r pwrs yn dda i affliw o ddim adre.
I'r 'favelas' wedyn, sef y trefi 'shanti', neu'r slyms. Mae 'na rai i'w cael dros Brasil i gyd am fod traean o'r boblogaeth yn wirioneddol dlawd, a nifer fawr o'r rheiny wedi codi tai allan o breniach o bob math - unrhyw beth allan nhw gael gafael arno - ac mewn mannau gwlyb fel sydd ym Manaus, wedi eu codi yn llythrennol ar stilts. Roedd y budreddi a'r llygod mawr oddi tanyn nhw yn amlwg o'r ffordd fawr. Ond unwaith i ni groesi'r pontydd culion i'w canol nhw, gawson ni dipyn o sioc; mae gan bawb drydan a dwr tap ac mae'r tai'n daclus a llawn dodrefn call fel soffas a rhewgelloedd. Ac fel pin mewn papur - wel, roedd yr un welson ni felly, ond roedden nhw'n amlwg wedi glanhau am eu bod nhw'n gwybod
ein bod ni'n dod. Roedd 'na foch mewn cwt bychan tu allan, ond roedd rheiny'n rhyfeddol o lân hefyd. Doedd neb yn edrych yn sal nac yn fler nac yn flin. A deud y gwir, roedd hi'n amlwg fod pawb yn fodlon iawn eu byd a bod 'na gymdeithas glos, gref yno. Ond mae'n rhaid bod byw uwch ben cors wlyb, ddrewllyd yn effeithio ar eu iechyd nhw mewn rhyw ffordd. Mae'r awdurdodau ar ganol chwalu'r favelas rwan - sy'n beth da wrth reswm, ond cael eu symud i swbwrbia fyddan nhw wedyn ac mi fydd y
gymdeithas yn chwalu yn ogystal. Mae 'na wastad ddwy ochr i bob stori 'does. O, a mewn astudiaeth wnaethpwyd yn 2004 o un o favelas mwya Rio, darganfyddwyd fod gan 23% gerdyn credyd a 95% o leia un set deledu. Dydyn nhw ddim mor dlawd a hynna wedi'r cwbl.
Aethon ni'n ol i'r gwesty am ginio, le cafodd pawb gyfle i gael cawod a newid o'u dillad chwyslyd - pawb ond y fi. Wel, ges i gawod, ond ro'n i'n gorfod gwisgo'r un dillad eto. Mi gafodd y sychwr gwallt weithio'n galed a deud y lleia. O leia maen nhw'n ddillad sy'n golchi a sychu'n sydyn - mae nghrys i'n hongian yn y gawod yn barod (ydw, gorfod ei wisgo eto fory) ac mi fydd yn sych erbyn 7 bore fory. Ia, dyna wnes i neithiwr hefyd. Dwi'n defnyddio'r gwasanaeth laundry pan fedra i, ond dwi angen rhain ar fyrder ac mae'n haws ei wneud fy hun. Tydi o wastad?
Teithio'n ol i ganol dre wedyn (sy'n bell - mae Manaus yn anferthol - 1.8 miliwn o bobl - a dim ond 3 miliwn sydd yng Nghymru i gyd!) ac i'r porthladd i ddal cwch at lle mae'r afon Negro a'r afon Solimoes yn cyfarfod i ffurfio'r Amazon. Mae'r gwahaniaeth rhwng y ddwy afon yn gwbl amlwg - un yn dywyll fel siocled plaen a'r llall yn frown golau fel siocled Caramac. Mi fydd raid i chi wylio'r rhaglen i gael gwybod pam - sgen i'm 'mynedd egluro rwan. O, ac mi ddoth 'na rywbeth drosta i ar y ffordd nol - nes i benderfynu sblasho chydig o ddwr yng ngwyneb Jonathan drwy roi fy llaw yn y dwr wrth i ni yrru drwy'r afon. Ond ges i sycsan - a socsan go iawn fy hun. A finna'n dal efo'r meic radio ymlaen. Wp a deis. Ond mae o'n dal i weithio - dwi'n meddwl.
Bron yn amser swper rwan, a dwi'n gobeithio bod y mousse de maracuja (passion fruit') yno eto - y pwdin gorau dwi wedi ei flasu yma eto, ac mae 'na bwdinau a hanner yma. Dwi wedi gwirioni efo blas ambell ffrwyth cwbl ddiarth i mi sydd ddim ond ar gael yn ardal yr Amazon. Fel y guarana (hwnnw sydd mewn bariau siocled 'Boost' weithiau) a'r graviola. Mae 'na sudd guarana hollol fendigedig ar gael amser brecwast - 2 neu 3 llond gwydr o hwnna a dach chi'n mynd fel rocet am oriau!